Vaak lezen we blogs die gaan over het verschil tussen al die cloud oplossingen zoals IaaS, PaaS en SaaS. In deze blogs wordt echter nauwelijks dieper ingegaan op de materie, waardoor je eigenlijk nog niet goed weet wat je te wachten staat als je een keuze moet maken voor een bepaalde oplossing. In deze blog willen we graag proberen het verschil helder te maken, waarbij de nadruk ligt op SaaS omdat deze variant het vaakst voorkomt.
Cloud varianten
Volledigheidshalve beginnen we eerst met de basisbegrippen en wat deze precies inhouden.
bron: https://hitorratechnologies.com/ucaas-vs-cpaas-how-to-make-sense-of-all-those-aas-terms/
IaaS – Infrastructure as a Service
IaaS lijkt het meest op de traditionele on-premise oplossingen die we kennen uit vroegere tijden. IaaS houdt in dat de infrastructuur samen met alle netwerkelementen naar de Cloud worden gebracht. De klant behoudt daarbij het beheer van database, de applicatie en het operating systeem.
PaaS – Platform as a Service
Met een PaaS oplossing wordt iets meer werk uit handen genomen, in vergelijking met met IaaS. Naast de hardware (servers), worden ook het operating systeem en de databases in de Cloud geplaatst. Het gebruik van PaaS is uitermate geschikt voor een combinatie met IaaS en on-premise installaties.
SaaS – Software as a Service
SaaS oplossingen worden aangeboden als webapplicatie. Dit betekent dat de gehele applicatie beheerd wordt door de leverancier van de oplossing. Alles wordt dus geregeld door de leverancier: infrastructuur, operating system, beheer en ontwikkeling.
SaaS is op dit is op dit moment een van de de meest voorkomende oplossing. Een voordeel van software in de cloud is dat ook updates en bugfixes door de leverancier geheel online uitgevoerd worden. In plaats van updates individueel te installeren, neemt de leverancier het geheel voor zijn rekening, zonder dat een (IT) organisatie daar iets voor hoeft te doen. Sterker nog, installaties, updates en fixes gaan, in de positieve zin van het woord, aan de organisatie voorbij.
Deze variant heeft zich goed bewezen tijdens de Corona crisis, denk hierbij aan de applicaties waar je toegang toe hebt zonder enige software installatie op je computer.
100% SaaS heeft een zero footprint installs
SaaS is de tegenhanger van on-premise software, waarbij de software volledige geïnstalleerd wordt en draait op een fysieke server bij een organisatie. Vandaag de dag bieden SaaS-providers volledige en gebruiksklare softwarepakketten in de cloud, inclusief hosting. Gaat het over SaaS, dan maken we onderscheid tussen zero footprint oplossingen en een hybride variant.
- Zero footprint oplossingen: zero footprint install betekent dat er geen andere applicaties of plug-ins geïnstalleerd worden op de computers om met de software te werken. Het enige wat nodig is om ermee te werken is een internet browser.
- Hybride oplossing: deze tweede variant vereist dat extra software componenten (bijvoorbeeld add-ons, plug-ins voor Microsoft en Citrix) op de computers van de eindgebruikers worden geïnstalleerd voordat de oplossing volledig kan functioneren.
Regie voeren vs uitvoeren
Organisaties die echt voor 100% SaaS kiezen (dus zero footprint), zijn bedrijven die de visie hebben om regie te voeren op ondersteunende processen in plaats van deze zelf uit te voeren. Hierdoor behouden ze de focus op de core-business van de organisatie.
Naast focus op de eigen activiteiten, heeft de keuze voor 100% Saas ook de volgende voordelen:
Eenvoudig functioneel beheer
Het functioneel beheer kan worden uitgevoerd door de leverancier, maar het is vaak dusdanig eenvoudig dat ook wordt gekozen om het door de klant zelf te laten doen. Hierdoor kan de klant de benodigde kennis binnen de organisatie behouden, de eindgebruiker sneller ondersteunen, de beheerkosten verlagen en de continuïteit van de werkzaamheden waarborgen, zonder afhankelijk te zijn van de leverancier.
Geen technisch beheer en lage TCO
Extra software componenten in een applicatie zorgen vanzelfsprekend voor een hoger risico op storingen. Het analyseren van storingen in hybride SaaS varianten wordt bemoeilijkt omdat je rekening moet houden met de invloed van lokaal geïnstalleerde hulpmiddelen in uiteenlopende versies en varianten. Soms moet de leverancier dan zelfs lokaal inspecteren wat er aan de hand is. Dat betekent langere oplostijden en waarschijnlijk onvoorziene kosten.
Daarnaast kan bij een hybride oplossing de applicatiebeveiliging minder goed worden gegarandeerd. Denk daarbij bijvoorbeeld aan het meest recente Citrix security incident dat in de media kwam. Hierdoor werden organisaties die gebruik maken van Citrix een aantal dagen platgelegd.
Bij de keuze voor een 100% SaaS oplossing is geen technisch beheer nodig door de gebruiker, omdat er geen sprake is van extra software componenten die geïnstalleerd moeten worden op de computers van de eindgebruikers.
Geen zorgen over de beveiliging
Beveiligings- en back-up infrastructuur zijn standaard aanwezig bij een goede SaaS oplossing. Als er een storing op een server optreedt, worden alle processen automatisch hervat op een andere server.
SaaS oplossingen worden tijdens het ontwerp meestal voorzien van benodigde security maatregelen (security by design). Bewezen SaaS oplossingen zoals Salesforce zijn daarom al voorzien van de benodigde security maatregelen en certificaten. Betrouwbaarheid is key voor SaaS leveranciers om succesvol te zijn.
Voor afnemers betekent dit dat ze zich geen zorgen hoeven te maken over de beveiliging van deze systemen. Voor ontwikkelaars van een SaaS oplossing op een platform als Google, Microsoft etc betekent dit dat ze zich kunnen focussen op het verbeteren en toevoegen van nieuwe functionaliteit, terwijl de leverancier van het platform voor de basisvereisten zorgt.
Welke oplossing is het beste?
Waar je ook voor kiest, on-premise of cloud, elke variant heeft voordelen en nadelen. Sommige bedrijven kiezen voor een on-premise oplossing omdat ze geen enkel beveiligingsrisico willen lopen. Daar staat dan wel tegenover dat ze binnen de eigen organisatie over een IT team moeten beschikken. Als informatiebeveiliging zo kritisch is, besteed je dat niet uit aan een externe partij. Een kostbaar gevolg van de keuze. Het kostenplaatje is vaak de reden dat andere bedrijven juist wel kiezen voor een cloud oplossing.
Er is dan ook geen eenduidig antwoord op de vraag wat het beste is. Dat wordt namelijk bepaald door de visie van een organisatie. Die bepaalt welke oplossing het beste bij een organisatie past. Relevante afwegingen die daarbij gemaakt worden zijn o.a. de kosten, technisch onderhoud (zelf doen of outsourcen), regie voeren of uitvoeren, maar ook bijvoorbeeld de cultuur van de organisatie.